De VvE en de gemeenschap van eigenaren nemen deel aan het maatschappelijk verkeer. Zo verzorgt en beheert de VvE uw gebouw en laat de VvE zich besturen door een of meer bestuurders. Daarnaast vertegenwoordigt het gebouw een waarde. Gebleken is, dat niet alle VvE’s afdoende verzekerd zijn voor schade die daarbij kan ontstaan. Welke risico’s loopt de VvE en waartegen kan zij zich zoal verzekeren?
Globaal genomen kan onderscheid gemaakt worden tussen verzekeringen die schade aan het gebouw dekken, die aansprakelijkheid jegens derden verzekeren, verzekeringen voor bestuurdersaansprakelijkheid en tenslotte rechtsbijstandsverzekeringen.
Opstalverzekering
De opstalverzekering is de belangrijkste verzekering die de VvE afsluit. Dat is zelfs wettelijk geregeld. De wet bepaalt in artikel 5:112 lid 1 sub c BW, dat in het splitsingsreglement wordt opgenomen wie het gebouw tegen welke gevaren dient te verzekeren. Dit wettelijk voorschrift wordt uitgevoerd in artikel 8 van het Modelreglement bij Splitsing in Appartementsrechten, het bekende ‘gele boekje’. Daarin is bepaald, dat het bestuur van de VvE het gebouw verzekert tegen water-, storm-, brand-, en ontploffingsschade. De verzekering wordt afgesloten ten behoeve van de gezamenlijke eigenaars, die dan ook gezamenlijk gerechtigd zijn tot de verzekeringspenningen.
De meeste verzekeraars bieden dergelijke verzekeringen. Zo verzekert Centraal Beheer Achmea het gebouw tegen brand en het blussen daarvan, blikseminslag, ontploffing, luchtvaartuigschade en storm- en hagelschade. Overigens bepaalt het gele boekje slechts waarvoor het gebouw tenminste verzekerd moet zijn. Méér verzekeren is uiteraard toegestaan. Dat kan door de dekking uit te breiden met bijvoorbeeld fundering, glas, lekkage, vorstschade, en hak- en breekwerk ten behoeve van het opsporen van het defect.
Aansprakelijkheidsverzekering
Het gele boekje verplicht de VvE niet een verzekering af te sluiten tegen wettelijke aansprakelijkheid. Toch kan dat zeer aan te bevelen zijn. In mijn vorige artikel in VvE Magazine van september 2001 omschreef ik reeds de wettelijke risicoaansprakelijkheid voor gebreken in het gebouw, meer in het bijzonder in verband met legionella besmettingsrisico’s. Kort gezegd bepaalt artikel 6:174 BW dat indien een gebouw niet voldoet aan de daaraan te stellen eisen en daardoor een gevaar ontstaat, de bezitter van het gebouw aansprakelijk is voor de schade, indien dit risico zich voordoet.
In het vorige artikel betoogde ik dat de gemeenschap van eigenaren heeft te gelden als bezitter van een gebouw en dat in dergelijke gevallen de VvE de gemeenschap in rechte zal vertegenwoordigen. In het verlengde daarvan zal ook de VvE ten behoeve van de gemeenschappelijke eigenaren een aansprakelijkheidsverzekering kunnen afsluiten, waarin schade tengevolge van een gebrek aan het gebouw wordt gedekt. Met een dergelijke verzekering kunt u voorkomen, dat u meebetaalt aan de schade die bijvoorbeeld door een loszittende schoorsteen wordt veroorzaakt aan een geparkeerde auto of – erger – aan een voorbijganger. In dergelijke gevallen is de gemeenschap van eigenaren weliswaar aansprakelijk, maar de schade wordt gedekt door de aansprakelijkheidsverzekering. Zo dekt Centraal Beheer Achmea aansprakelijkheid (waaronder die voor gebreken in het gebouw) van de gezamenlijke eigenaars overeenkomstig de in de polis van toepassing verklaarde rubrieken.
Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering
Artikel 8 MR 1992 bepaalt dat de vergadering bevoegd is om deze verzekering af te sluiten. Het te verzekeren belang reëel. De wet bepaalt namelijk dat ieder van de bestuurders, ook die van een VvE, geheel aansprakelijk zijn voor een tekortkoming, tenzij deze niet aan de betreffende bestuurder te wijten is en hij niet nalatig geweest is in het treffen van maatregelen om de gevolgen daarvan af te wenden. Met een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering kan deze aansprakelijkheid worden gedekt.
Rechtsbijstandsverzekering
Ook een rechtsbijstandsverzekering is niet verplicht, maar de vraag daarnaar neemt toe. Inmiddels biedt een aantal verzekeraars rechtsbijstandsverzekeringen specifiek voor de VvE aan. Daarnaast werkt VvE belang aan een ‘rechtsabonnement’. Een verzekering kan nuttig zijn. Het gele boekje bepaalt namelijk, dat het bestuur de vereniging in en buiten rechte vertegenwoordigt, al dan niet met machtiging van de vergadering, zie artikel 41 lid 4. De kosten van juridische bijstand komen – behoudens een verzekering of arrangement – ten laste van de algemene middelen van de VvE.
Lang niet iedere VvE is tegen alle risico’s verzekerd. Weliswaar kan de individuele eigenaar zelf (aanvullende) verzekeringen afsluiten maar omwille van overzichtelijkheid, het beperken van het aantal verzekeraars en het risico op onderverzekering verdient het de voorkeur in VvE verband verzekeringen gezamenlijk af te sluiten. Vaak zijn bestuurders zich niet bewust van de mogelijkheden, totdat de VvE zich geconfronteerd ziet met omstandigheden die de noodzaak van een goede en eenduidige verzekering onderstrepen. Een korte inventarisatie van de aanwezige polissen zou wellicht later kosten kunnen voorkomen!